Các cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà có thể đem lại hiệu quả cải thiện tích cực đối với trường hợp từ nhẹ đến trung bình.
Tuy nhiên, với bất cứ giải pháp nào, người bệnh cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn, hạn chế tối đa các vấn đề không mong muốn.
Tổng quan về tình trạng đau cổ vai gáy
Đau cổ vai gáy là tình trạng phổ biến mà nhiều người đang gặp phải, gây khó chịu và ảnh hưởng trực tiếp đến vận động, sinh hoạt hàng ngày.
Đây là một dạng rối loạn thần kinh cơ, có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, đặc biệt là người lớn tuổi, người lao động nặng nhọc, nhân viên văn phòng…
Dưới đây là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng đau mỏi vùng cổ.
- Thoái hóa đốt sống cổ
- Viêm bao hoạt dịch
- Dây thần kinh bị chèn ép.
- Tư thế làm việc, ngủ, ngồi không đúng
- Bệnh lý liên quan đến động mạch vành
- Đốt sống cổ gặp hiện tượng co cứng đột ngột
- Chế độ ăn uống thiếu hợp lý
- Căng thẳng
Để có kết luận chính xác nhất về tình trạng đau vai gáy, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán từ đó đưa ra cách điều trị phù hợp và hiệu quả cho người bệnh.
Một số phương pháp được áp dụng phổ biến gồm:
- Chụp X-quang: Chụp X-quang được thực hiện nhằm kiểm tra tình trạng hẹp ống sống, viêm khớp, khối u, hiện tượng đĩa đệm bị trượt, gãy xương, mất ổn định cột sống…
- MRI: Chụp cộng hưởng từ là thủ thuật không xâm lấn được thực hiện để xác định các yếu tố chi tiết liên quan đến vấn đề thần kinh, gân và dây chằng.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT được sử dụng như một phương pháp thay thế cho MRI.
- Điện cơ đồ (EMG) và đo tốc độ dẫn truyền thần kinh (NCV): EMG và NCV cũng được sử dụng phổ biến trong việc chẩn đoán đau cổ vai gáy, đau cánh tay, hiện tượng tê và ngứa ran thường gặp.
Cách điều trị đau cổ vai gáy theo mức độ
Đau cổ vai gáy xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau như tuổi tác, chấn thương, tính chất công việc, bệnh lý… Do đó, ngay khi có triệu chứng, người bệnh cần liên hệ sớm với bác sĩ để được thăm khám và hướng dẫn phác đồ điều trị thích hợp. Với những cơn đau không xuất phát do bệnh lý xương khớp, việc áp dụng các cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà cũng có thể mang lại hiệu quả, tùy theo mức độ nghiêm trọng. Cụ thể như sau: (2)
Mức độ nhẹ
Nếu tình trạng đau cổ vai gáy chỉ mới xuất hiện, mức độ còn nhẹ, người bệnh có thể tự điều trị bằng cách chườm ấm và xoa bóp vị trí tổn thương mỗi ngày từ 3 – 4 lần, mỗi lần 10 – 15 phút. Phương pháp này sẽ thúc đẩy lưu thông máu diễn ra thuận lợi, thư giãn cơ để giảm đau hiệu quả.
Ngoài ra, trong giai đoạn này, người bệnh cũng nên hạn chế nghiêng hoặc quay đầu, thay vào đó chỉ nên vận động cổ nhẹ nhàng, vừa phải. Khi tắm, việc sử dụng nước ấm sẽ tốt hơn nước lạnh, tránh ngồi trước quạt hoặc điều hòa để tránh cơ co cứng dẫn đến đau nhiều hơn.
Mức độ vừa
Với tình trạng đau cổ vai gáy ở mức độ vừa, nếu các biện pháp chườm ấm, xoa bóp… ban đầu hoàn toàn không mang lại tác dụng, người bệnh có thể được chỉ định dùng một số loại thuốc sau:
- Thuốc giảm đau, kháng viêm: Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac…
- Thuốc giãn cơ giúp chống lại các cơn co thắt: Decontractyl.
- Vitamin nhóm B: Vitamin B1, B6, B12… giúp thúc đẩy dẫn truyền thần kinh.
Mức độ nặng
Nếu tình trạng đau cổ vai gáy đã tiến triển đến mức độ nặng, kéo dài trong nhiều ngày, người bệnh có thể sẽ được chỉ định thực hiện một số phương pháp sau:
- Sử dụng thuốc ức chế dẫn truyền thần kinh: Lidocain, Novocain… nhằm làm mềm cơ và ngăn chặn các cơn kích thích thần kinh mạnh.
- Châm cứu để điều hòa hoạt động các dây thần kinh.
Lưu ý quan trọng với trường hợp này là người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về tiêm hay uống khi chưa có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Điều này có thể sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe.
11 cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà
Một số cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà cũng cho thấy hiệu quả cải thiện đáng kể. Cụ thể như sau:
1. Nghỉ ngơi thư giãn
Triệu chứng đau cổ vai gáy thường mang tính chất cơ học, cơn đau tăng lên khi vận động cột sống cổ, ngồi lâu, di chuyển cổ sai cách hoặc đi lại nhiều. Do đó, để giảm đa nhức, người bệnh nên tạm dừng công việc, hoạt động thay vào đó dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn.
2. Chế độ dinh dưỡng phù hợp
Một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ thúc đẩy quá trình phục hồi các tổn thương diễn ra thuận lợi hơn. Dưới đây là các nhóm thực phẩm quan trọng người bệnh cần bổ sung vào thực đơn hàng ngày để hỗ trợ điều trị đau vai gáy hiệu quả:
- Trái cây, rau củ quả giàu thành phần Vitamin C: Vitamin C thúc đẩy sản xuất Collagen để củng cố cấu trúc cơ, gân, xương giúp phục hồi mô tổn thương nhanh chóng. Thành phần này có nhiều trong các loại rau quả như: cam, quýt, bưởi, kiwi, xoài, đu đủ, bông cải xanh, ớt chuông…
- Trái cây, rau củ quả giàu thành phần Vitamin A: Vitamin A thúc đẩy sản xuất các tế bào bạch cầu trong máu để chống lại virus và tình trạng nhiễm trùng, từ đó tăng tốc độ hồi phục tổn thương. Nguồn cung cấp Vitamin A dồi dào bao gồm: hạt hướng dương, khoai lang, rau chân vịt, cà rốt…
- Thực phẩm giàu Canxi: Canxi đóng vai trò quan trọng đối với quá trình truyền tín hiệu thần kinh và co cơ. Với người bệnh bị đau vai gáy, việc bổ sung đầy đủ Canxi là thực sự cần thiết để đẩy nhanh thời gian phục hồi. Một số thực phẩm giàu thành phần dinh dưỡng này bao gồm: bông cải xanh, đậu bắp, sữa, đậu phụ, rong biển…
- Thực phẩm giàu Vitamin D: Vitamin D giúp quá trình hấp thụ Canxi của cơ thể diễn ra thuận lợi, đảm bảo đẩy nhanh thời gian phục hồi tổn thương và tăng cường sức mạnh cho dây chằng. Nguồn cung cấp Vitamin D dồi dào bao gồm: cá hồi, cá mòi, lòng đỏ trứng, nấm, ngũ cốc, sữa đậu nành…
- Thực phẩm giàu Protein: Protein hỗ trợ tăng cường sức mạnh và khối lượng cơ, có nhiều trong các loại đậu (đậu nành, đậu Hà Lan…), cá, thịt gia cầm…
3. Chườm lạnh
Nếu triệu chứng đau mỏi vai gáy kèm dấu hiệu căng cơ, sưng mô mềm, đây có thể xuất phát từ nguyên nhân chấn thương hoặc viêm. Lúc này, chườm lạnh là một giải pháp hữu ích người bệnh có thể áp dụng với tần suất từ 2 – 3 lần/ngày, 15 – 20 phút/lần.
4. Chườm nóng
Chườm nóng có tác dụng nới lỏng các cơ bị căng và thúc đẩy tuần hoàn máu. Đây cũng là cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà đơn giản nhưng cho thấy khả năng giảm đau hiệu quả.
5. Các bài tập giãn cơ vùng cổ
Một số bài tập có tác dụng nới lỏng các cơ bị căng ở vùng cổ, giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động linh hoạt để tránh chấn thương tái phát. Người bệnh có thể tham khảo những gợi ý hữu ích như sau:
- Bài tập 1: Đưa cằm về phía trước rồi từ từ kéo về phía cổ họng và hơi chếch xuống, sau đó giữ nguyên cằm song song với sàn nhà, thực hiện tối đa 10 lần mỗi giờ.
- Bài tập 2: Đứng thẳng với tư thế hơi uốn cong lưng trên, sau đó cuộn vai lên, đưa xuống từ từ theo vòng tròn, thực hiện lặp lại động tác 10 lần và đổi hướng, xoay vai về phía trước 10 lần.
-
Tư thế ngủ không đúng cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng đau vai gáy thường gặp. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh nên cân nhắc một số tư thế ngủ cho người đau vai gáy sau:
- Nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng khi ngủ, tránh tư thế nằm sấp vì sẽ gây áp lực cho vùng cổ vai gáy.
- Lựa chọn gối kê có độ cao, độ mềm phù hợp, tốt nhất là có thể giữ đầu ngang với cổ.
- Chọn nệm có độ đàn hồi tốt để nâng đỡ cơ thể, tránh nằm nệm quá mềm vì sẽ khiến tình trạng đau vai gáy trở nên trầm trọng hơn.
6. Giải tỏa căng thẳng
Khi tâm lý căng thẳng được giải tỏa, tình trạng căng cơ ở cổ và vai cũng được cải thiện đáng kể. Do đó, người bệnh có thể tìm đến các bài tập yoga, thiền… để thư giãn.
7. Tư thế ngủ
-
Tư thế ngủ không đúng cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng đau vai gáy thường gặp. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh nên cân nhắc một số tư thế ngủ cho người đa vai gáy sau:
- Nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng khi ngủ, tránh tư thế nằm sấp vì sẽ gây áp lực cho vùng cổ vai gáy.
- Lựa chọn gối kê có độ cao, độ mềm phù hợp, tốt nhất là có thể giữ đầu ngang với cổ.
- Chọn nệm có độ đàn hồi tốt để nâng đỡ cơ thể, tránh nằm nệm quá mềm vì sẽ khiến tình trạng đau vai gáy trở nên trầm trọng hơn.
8. Uống đủ nước
Đây là thói quen tốt, giúp thúc đẩy lưu thông máu diễn ra thuận lợi đồng thời cấp nước cho đĩa đệm (phần nằm giữa các đốt sống cổ) trở nên chắc khỏe và dẻo dai. Vậy nên, mỗi ngày, người bệnh cần bổ sung đủ từ 2 – 2,5 lít nước để hỗ trợ cải thiện đau nhức hiệu quả.
9. Điều trị bằng thuốc
Người bệnh có thể cân nhắc cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà bằng thuốc giảm đau không kê đơn nếu các phương pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả. Loại phổ biến nhất là OTC như Ibuprofen (Advil, Motrin), Naproxen (Aleve) và Acetaminophen (Tylenol). Mặc dù không cần toa nhưng những thuốc này vẫn có tác dụng phụ đi kèm. Vì vậy, trước khi dùng, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để hạn chế tối đa các vấn đề không mong muốn.
10. Cải thiện môi trường làm việc
Công việc văn phòng liên tục ngồi một chỗ, thao tác với máy tính trong nhiều giờ cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến đau mỏi vai gáy. Dưới đây là một số giải pháp hữu ích để cải thiện tình trạng này:
- Điều chỉnh ghế ở tư thế thoải mái, hai chân đặt lên sàn và giữ đầu gối thấp hơn hông.
- Tay đặt ngang với bàn làm việc để giảm áp lực đè nén lên cột sống, gân, cơ, khớp vùng cổ vai gáy.
11. Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu cũng là giải pháp điều trị hữu ích đối với tình trạng đau mỏi cổ vai gáy thường gặp. Các bài tập sẽ đem đến tác dụng giảm căng thẳng, tăng cường sức mạnh cơ bắp cho khu vực bị tổn thương, từ đó giúp cải thiện triệu chứng đau và hạn chế tái phát.
-
Một số lưu ý của bác sĩ
Khi các cách chữa đau mỏi cổ vai gáy tại nhà hoàn toàn không đem lại hiệu quả, triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ để chỉ định phương pháp điều trị khác. Một số dấu hiệu bất thường gồm:
- Cơn đau vai xuất hiện đột ngột và dữ dội.
- Mất khả năng vận động do đau vai gáy.
- Vùng cổ vai gáy bị biến dạng hoặc sưng bất thường.
- Vùng cổ vai gáy bị mất cảm giác.
- Cơ thể không khỏe hoặc sốt do đau vai gáy.